Xho Berri, vajza e një deputeti britanik që u vra në sulmin e IRA-s në vitin 1984, dhe autori i krimit, Patrik Megi, janë bërë miq që nga viti 2000 kur ata vendosën të ballafaqohen me të kaluarën e tyre të hidhur dhe të angazhohen në pajtim. Të ulur në një tavolinë të vogël të një restoranti në Prishtinë, Xho […]

Rinia e pasluftës në rajonin e Drenicës në Kosovë është rritur në një kontekst të veçantë dhe kompleks të formësuar pas pasojave të konfliktit dhe luftës. Duke u rritur nën hijen e Luftës së Kosovës në vitet 1998/1999, këta individë kanë qenë dëshmitarë të efekteve jetëgjata të konfliktit mbi familjet e tyre, komunitetet dhe rajonin në përgjithësi. Pavarësisht përparimit të […]

Nexhmija Selca mbyll sytë përmallshëm dhe përpiqet të gjejë fjalët për të treguar se shumica e historisë së operës dhe baletit të Kosovës është vetëm zë. Tri dekadat e para të krejt repertoarit të trupës së operës dhe baletit kosovar janë djegur dhe Selca, që është njëra nga tri balerinat e para të Kosovës, thotë se krejt çka ka mbetur […]

Hulumtuesit e tingullit dhe kompozitorët thonë se në procesin e memorializimit, tingulli mund të jetë një aleat për shoqëritë, e kaluara e së cilave është shtrembëruar apo mohuar. Për njerëzit dhe vendet, e kaluara e të cilëve shpesh është mohuar, tingulli është parë si një potencial i pasur për të dokumentuar dhe kujtuar shumëçka të tyre. Koncepti i tingullit, si […]

Muzika, emocionet dhe gëzimi në kohërat e luftës në Kosovë Konceptet e luftës dhe gëzimit mund të duken pothuajse të papërputhshme. Nga njëra anë, ka çaste dhune, zhvendosjeje dhe traume, ndërsa nga ana tjetër, ekzistojnë gëzimi dhe emocionet pozitive. Mirëpo, përvojat individuale gjatë kohës së luftës kanë aspekte të shumta dhe jo çdo emocion i përjetuar gjatë luftës duhet të […]

Muzika në kulturën e kujtesës së kohërave të luftës në Kosovë Muzika mund të shërbejë si burim i rëndësishëm emocional për njerëzit dhe të krijojë ndjesinë e komunitetit. Për më tepër, ajo ka potencialin që të shpërqendrojë nga realitetet dhe të frymëzojë entuziazëm kolektiv. Gjatë kohërave të luftës, krahas funksioneve të veta politike dhe ushtarake, muzika mund të marrë edhe […]

Disa shembuj të muzealizimit të përkohshëm “të përhershëm” Nga Blerta Hoçia Pjesën e parë mund ta lexoni këtu. Ashtu sikurse në rrëfimin zyrtar të shtetit, edhe në atë jozyrtar ka një prevalencë të rrëfimit të heronjve dhe të luftës, megjithatë këtu – ndryshe nga rrëfimi institucional – kanë zënë vend edhe rrëfime të tjera, të lindura spontanisht nga nevoja, ndoshta për […]

Cilat ngjarje meritojnë të përkujtohen? Kujt i ngrihet një shtatore dhe pse? Nga Blerta Hoçia Për momentin, në Kosovë, këtyre pyetjeve u jepen përgjigje spontane dhe rastësore, duke qenë se mungon një muze i kujtesës dhe një ligj rregullator i posaçëm për memorializimin në nivel qendror, ku do të përcaktoheshin standardet e udhëzimet në lidhje me memorialet. I vetmi institucion përgjegjës për […]

Zorica thotë se sërbët kanë jetuar mirë në fshatin e përzier me shqiptarë. Deri në vitin 1998. Në atë kohë, kujton, regjimi sërb i uniformoi si rezervistë sërbët e aftë nëpër fshatra. Fqinjtë shqiptarë kjo i frikësoi së tepërmi. Dy bashkësitë e fshatit, që dikur kishin uru njëra-tjetrën për festa, kishin pi ujë nga i njëjti pus dhe kishin nda […]

Kur djegin katundin ku Zoja jeton me burrin dhe dy vajzat e dy djemtë, e gjithë familja, mbas shumë peripecish, ia del të zhvendoset në Gjermani. Me vendimin e të shoqit, kthehen pas luftës për ta rindërtuar shtëpinë e djegur dhe jetën në Kosovë.             Jetën e shkojnë të lumtur, deri më 10 korrik 2005, kur në shpatin e malit […]

I lindur në një familje të varfër me njëmbëdhjetë fëmijë, i regjur me punë të rënda qysh adoleshent nëpër vende të jashtme, Sabriu, tashmë 61-vjeçar, është nga ata më të sprovuarit këso jete.             Sprova të jashtëzakonta jetësore i shtoi atij lufta. Sabriu u përfshi në UÇK; shkëmbeu zjarr me ushtrinë serbe edhe ndërsa po transferonte familjen drejt kufirit në […]

Në mars të vitit 1999, në pazarin e Mitrovicës shpërthen një bombë. Rrahim Hasanit i vdes vajza pesëvjeçe Elizabeta. Tjetra, shtatëvjeçarja Elvira, plagoset në të dyja këmbët.             Rrahimi, sot me banim në Podgoricë, kujton kohët kur jetonte e punonte i lumtur në gjithë Kosovën.  E gëzon fakti që në pllakën përkujtimore për viktimat e asaj dite, të vënë nga […]