BALKAN PERSPECTIVES – NMK

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.

25 години по војната во Косово: се намалува ли просторот за градење мир?

Пред нешто повеќе од една година, бев ангажиран на задача во Ерменија и запознав група раселени етнички Ерменки од Нагорно-Карабах – територијата која е меѓународно признаена како дел од Азербејџан. Овие жени беа раселени поради конфликтот во Ереван и имаа формирано центар на заедницата. Откако го поминавме делот со запознавање, седнавме на масата и мојата колешка на проектот – „западњачка“ […]

Прочитај повеќе

Враќањето на етнонационализмот: како историјата го подгрева конфликтот во Западен Балкан

Извештајот на комесарот за човекови права на Советот на Европа за справување со минатото во регионот на поранешна Југославија објави остро предупредување: „Наративите полни со поделби и омраза што ги предводеа војните во 1990-тите се враќаат и повторно добиваат сила.“[1] Извештајот го нагласува добро документираното зголемување на говорот на омраза, меѓуетничкото насилство и нетолеранцијата. Има алармантен пораст на етно-националистичкиот дискурс […]

Прочитај повеќе
Naum Trajanovski

Косовските бегалци во Македонија на почетокот на векот:

Замав на нишалото Пролетта 1999 година, по репресијата на југословенските власти врз косовските Албанци и почетокот на НАТО бомбардирањето на Југославија, приближно четвртина милион Косовари побараа засолниште во Република Македонија. Бегалците беа претежно цивили од југот на Косово кои беа принудени од страна на државната полиција и паравоените групи да ги напуштат своите домови.[1] На теренот на северната македонска граница […]

Прочитај повеќе
Mirishahe Syla

Војната продолжува

Порано велевме: „Имавме среќа што бевме деца за време на војната“, чувство што се споделува меѓу нас сестрите, сега возрасни, додека размислуваме за неприродноста и суровоста на војните. Денес, чувствуваме дека ја разбираме војната подобро – опасностите, заканите – но за време на војната во Косово, „имавме среќа“ што не знаевме ништо од тоа. Не бевме свесни за нејзиниот интензитет. […]

Прочитај повеќе
Jelena Lončar

25 години од Кумановскиот договор:

Доминација на непријателството и себевиктимизацијата На 9 јуни ќе се навршат 25 години од потпишувањето на Воено-техничкиот договор, склучен во 1999 година на воениот аеродром кај Куманово, меѓу владите на Сојузна Република Југославија и Србија од една страна и КФОР од друга страна. Договорот го потпишаа генералот на југословенската армија Светозар Марјановиќ, генералот на српското МВР Обрад Стевановиќ и британскиот […]

Прочитај повеќе

Принципот на едноставност: вишокот како суштина на национално обоените практики на меморијализација

Во потрагата по значење, катарза и разбирање на личните и колективните искуства по војните, општествата се свртуваат кон практиките на меморијализација во потрага по засолниште од заборавот и заборавањето. Практиките на меморијализација и културата на сеќавање (и заборавање) што тие ги создаваат јасно ја комуницираат фазата на конфронтација со военото минато во кое се наоѓа постконфликтното општество и симболите, идеите […]

Прочитај повеќе

Планираното усвојување на Резолуција на Обединетите нации за геноцидот во Сребреница, закажано за средината на мај оваа година, претставува клучен чекор кон глобалното признавање и одбележување на овој трагичен настан од минатото кое сè уште може да се третира како неодамнешно. Иако самата резолуција не носи директни правни последици, таа игра фундаментална улога во симболичното и декларативно признавање на злосторството […]

Прочитај повеќе
Dejan Ilić

Никогаш не се случило

Кумановскиот договор никогаш не се случил. Планот на Ахтисари од 2007 година никогаш не се случил. Прогласувањето на независноста на Косово во 2008 година никогаш не се случило. Договорот од Брисел од 2013 година никогаш не се случил. Новиот Бриселски договор од 2023 година никогаш не се случил. Средбата во Охрид, истата година, еден месец подоцна, никогаш не се случила. […]

Прочитај повеќе

Надминување на предрасудите од минатото преку ТВ, театар и музика

Различните медиуми за пренесување пораки, како телевизија, театар, музика, играат  важна улога за подигнување на плуралноста и толеранцијата, истовремено и за надминување на стереотипите и етноцентричните наративи во популарната култура. Со уметничката и културна понуда може да се создадат врски меѓу луѓето, да се разобличат предрасудите од минатото – вредности кои потоа се пренесуваат од локалните заедници и на национално […]

Прочитај повеќе

Предрасудите на Балканот за разносексуалноста во поширок контекст низ примери (пред сè) од македонската кинематографија

Често пати кога сакате да зборувате за нешто, а од некоја причина Ви е непријатно, се чини дека најлесно е проблемот да го оддалечите од себе, да го прикажете како туѓ и за него да разговарате од „безбедна“ дистанца. Во обичниот муабет со блиски луѓе, тоа е најчесто претставено со користење искуства на познаници или прераскажани нешта, ставени во функција […]

Прочитај повеќе

Balkan.Perspectives PodCast

Подкастот Балкански.Перспективи е аудио формат на форумЗФД на темите Соочување со минатото и мировно образование на Западниот Балкан. Подкастот е продуциран на четири јазици (албански, БХСЦ, македонски и англиски) од четирите канцеларии на форумЗФД во Босна и Херцеговина, Косово, Северна Македонија и Србија. Можете да се регистрирате за Подкастот Балкански.Перспективи на следните платформи: Балкански.Перспективи Подкаст од Босна и Херцеговина Балкански.Перспективи […]

Прочитај повеќе

Интервју со Шкељзен Малиќи

Почитувани гледачи и слушатели, добредојдовте во поткастот Балкански перспективи! Денес во моето студио со нас е господинот Шкељзен Малиќи. Тој е исклучителен и долгогодишен ликовен критичар. Во рамките на 23-тото издание на Балкански перспективи го избравме да зборува на тема која не е така лесна. Ќе зборуваме за уметноста, културата и справувањето со минатото. Како што знаете, во 90-тите години, […]

Прочитај повеќе