Source: hld-rdc.org
Говорот на идниот претседател на Србија на еден од идните настани организирани по повод одбележувањето на годишнината од геноцидот во Сребреница, во Поточари.
Почитувани граѓани на Сребреница и Босна и Херцеговина и драги мајки на Сребреница,
Поминаа многу години за да продолжиме да молчиме, премногу факти се воспоставени за нас за да ги демантираме, многу солзи за да се преправаме дека ние не ја забележуваме болката на мајките, сестри, ќерки,татковци , браќа и синови кои ги загубиле најблиските членови на семејството во Подриње во јули 1995 година, по падот на Сребреница.
Дојдов тука денес да ве уверам дека готово е со негирањето на она што се случи тогаш. Јас дојдов тука за да преземам одговорност како претседател на Србија, во името на моите претходници од раководните структури во Србија и нивните сојузници, кои го предводија српскиот народ во Босна и Херцеговина за време и по војната. Јас би сакал искрено да ви се извинам за злосторствата извршени од страна на оние кои го планираа, организираа и го сторија ова кривичното дело, но, исто така, во име на оние кои го криеја, не го признаваа и дури го одобрија кривичното дело.
Што е тоа што го знаеме денес без никаков сомнеж, и уште поважно, што е тоа што го прифаќаме за настаните од јули 1995 година? Ние знаеме дека Ратко Младиќ влезе во Сребреница, знаеме дека мажите беа донесени тука во Поточари со што биле одвоени од жените и децата, а знаеме и прифаќаме дека повеќето од нив биле префрлени во Братунац, а потоа во Зворник, иако некои од нив веќе беа убиени. Ние знаеме дека за време на војната немаше дискусија за тоа дали, туку само за тоа каде да ќе бидат убиени уапсените мажи и момчиња, и знаеме дека осум илјади од нив биле егзекутирани ладнокрвно во период од само неколку дена во совршено организирана фабрика за убиство. Ние знаеме и прифаќаме дека ниту едно момче, млад човек или возрасен маж во притвор беше поштеден. Никој! Нивните тела беа веднаш погребани. Сè беше подготвено однапред за погреб. Во исто време, и сите други цивили биле насилно отстранети. Само неколку дена откако армијата на Младиќ влезе во Сребреница, ниеден босанец не остана жив во Сребреница.Го знаеме тоа и го прифаќаме.
Сите овие факти се формирани благодарение на кривична истрага, презентирани пред судовите. Две меѓународни судови ги квалификуваа настаните во и околу Сребреница во јули 1995 година како геноцид. Ние немаме право да го промениме ова или евентуално да не го прифаќаме. За разлика од моите претходници на Република Србија, сакам да се наведе јасно и гласно дека владата и граѓаните кои ги претставувам,ги прифатија наодите на овие судови. Во нивно име изјавувам денес – Да, е извршен геноцид во Сребреница во јули 1995 година.
Ова не значи дека целиот српски народ извршил геноцид, бидејќи ревизионистите сигурно ќе се обидат така да го толкуваат тоа. Напротив! Прифаќање на одговорноста за злосторствата извршени од страна на нашите предци ќе ја отстрани стигмата дека српскиот народ се криминалци. Оние кои извршиле геноцид се криминалци, а не нивните сограѓани. Оние кои се уште ги поддржуваат поединците кои извршиле геноцид, исто така, се криминалци. Ве уверувам дека ќе ги преземе сите неопходни мерки за да останат што е можно помалку такви луѓе во Србија.
Фактите за Сребреница и за војната во Босна и Херцеговина нема да се игнорираат во учебниците, јавните документи и активноститете на српските државни функционери. Таквите обиди нема да бидат дозволени под контрола на српската влада. Ние ќе ги информираме оние кои се уште не знаат, ќе ги убедиме оние кои не го прифаќаат, и ќе ги замолчиме оние кои го одобруваат геноцидот во Сребреница. Студентите во Србија ќе го знаат секој детал за геноцидот во Сребреница – од учебници, нивните наставници и преку екскурзии на Центарот на спомени, каде сме денес.
Нашите студенти мора да знаат дека Сребреница не се случи случајно, но беше резултат и единствениот можен исход на општата политика на Србија и Република Српска, во текот на периодот 1992-1995 во Босна и Херцеговина. Србите не ја сакаа само Сребреница, ниту пак Сребреница беше единственото место каде што се извршило кривично дело. Целта беше да се земе целиот регион на Подриње и Босанска Краина, да се подели Сараево, да се постави границата на имагинарната српска држава на реките Уна и Неретва и да се избрише постоечкиот регион на реката Дрина. Она што е уште полошо е тоа што целта беше да се создаде етнички чиста имагинарна српска држава во Босна и Херцеговина, за да имаат Србите целосна контрола и сами да живеат во тој регион. Сите оние кои беа против овој план биле или убиени, затворени, силувани или на друг начин прогонувани. Целта беше воспоставување на Голема Србија.
Денес сакам да ве уверам дека ќе направам се што можам за да го спречам дури и најмалиот сон за Голема Србија, во земјата во која јас сум лидер, бидејќи секој таков сон доведува до злосторства и етничко чистење. Ова е причината зошто јас сакам да испратам порака до нашите сограѓани во Република Српска и единствениот пат за вистинска соработка оди преку изградба на обединета мултинационална држава на Босна и Херцеговина, врз основа на владеењето на правото.
Да, точно е дека Србите, исто така беа убиени во Подриње и во Босна и Херцеговина. Цивили во српските села, исто така, беа убиени за време на војната. И ние мора да зборуваме и за нивните страдања, како и за страдањата на Хрватите, а ние мора да се потрудиме да се разјаснат нивните судбини, и да се идентификуваат и да се казнат сторителите. Злосторствата извршени врз Србите во Босна и Херцеговина, сепак, не може и не смее да биде оправдување за кампањата на насилство врз несрпското население.
Во врска со ова, не сакам да остане нејасна улогата на Србија во геноцидот во Сребреница и војната во Босна и Херцеговина. Нејзината улога е срамна и одговорноста е огромна. Војната беше иницирана и водена од Белград, оружјето и муницијата кои ги убиваа жртвите во Сребреница и на други места пристигнуваа од Србија, платите дадени на оние кои го планираа, организираа и извршија геноцидот во Сребреница и другите злосторства извршени врз несрпското население за време на војната во Босна и Херцеговина доаѓаа од Белград, нашите војници дошле да помогнат, тие учествувале во извршување на кривични дела во многу градови и села на Босна и Херцеговина, па дури и во убиствата на притворени мажи од Сребреница. Ние ја одбиваме таквата политика и сме решени да престанеме да ги заштитиме и оправдаме оние наши предци кои спроведувале таква политика.
Јас лично ви ветувам дека нашата влада ќе стори сé за да го гони секој поединец осомничен за воени злосторства, пронајдени на територијата на Србија. Србија повеќе нема да биде засолниште за оние кои ќе го извалкат нејзиното име за да им наштетат на другите.
Драги браќа Бошњаци, не сонувајте за одмазда. Стојам пред вас и ве молам за прошка. Ве молам да го прифатите моето извинување. Дозволете еднаш засекогаш да се запре овој маѓепсан круг на насилство, што предизвика толку многу штета и болка во текот на нашата историја, и кој го донесе регионот во кој сите живееме на работ на бедата и очајот. Ние не сме во можност да се извлешеме од оваа состојба веќе со години. И тоа не е затоа што ние сме неспособни, необразовани или мрзливи, туку затоа што сме оптоварени со постојано несогласувања меѓу себе. Бидејќи ние се уште живееме во реалноста на војната толку многу години по завршувањето на војната. Таквата ситуација е неодржлива; и неодговорноста на државните службеници, по војната во регионот е неприфатлива. Имам само еден сон. А тоа е да се направи овој говор денес, тука пред вас,како прв чекор на патот на моралните и општи поправки и обновување на нашите односи. Затоа ве замолувам да ги прифатите моите зборови. Затоа ве молам денес за прошка. Без помирување, жртвите не ќе можат да почиваат во мир. Ниту, пак, ние ќе бидеме во можност да живееме во мир без помирување.
Да живее братството на Бошњаците, Хрватите, Србите и другите народи на Босна и Херцеговина! Да живее обединета Босна и Херцеговина и нејзиното пријателство со соседните држави!
Ајде Сребреница никогаш да не се повтори, и нека војната меѓу нашите народи никогаш да не се повтори. Дозволете да ставиме крај еднаш засекогаш на сите овие расправии и конфликти меѓу нашите народи! Тоа е наша обврска кон жртвите од Сребреница и сите други жртви да се воспостави траен мир, исто како што е наша обврска кон оние кои се родени по настаните во Сребреница, кои живеат со нас и кои ќе продолжат да живеат со еден друг дури и после нас.
Авторот беше долгорочен новинар за новинската агенција “Смисла” на Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија во Хаг, а денес тој е истражувач во Центарот за хуманитарно право .
Првично објавено на 10 јули 2016 година на: www.pescanik.net
