Бранко Ќулибрк: Важно е да се започне дискусија за “тешки” прашања без да се има страв од заканите

Извор: Media.ba

Центарот за млади “Кварт” од Приедор беше официјално основан во 2010 година, а неофицијално постоеше како младинска програма на организацијата ” Здраво да сте ” од 2006. Тоа е, како што велат членовите на Кварт,мирољубива,  непартиска, невладина асоцијација  која се грижи и за човекови права, е без намера да прави профит и се заснова врз бескомпромисно почитување на универзалните човечки вредности како што се мир, не-насилство, демократија, слобода, еднаквост, почитување на човековите права и правда. Иако членовите на Кварт ги анализираат  нивните активности преку голема серија на општествени појави, нивните активности се главно фокусирани на младите, нивните потреби и проблеми.

Фото: Бранко Ќулибрк, Фејсбук

Бранко Ќулибрк, еден долгогодишен активист и проект менаџер на Kварт, објаснува дека активностите кои се спроведуваат од страна на оваа организација  припаѓаат на три категории. ” Нашите стратешки цели се базираат на три правци. Првиот, за кој Кварт е најдобро познат, е делот на соочување со минатото и културата на сеќавање и во овој случај ние најмногу се занимаваме со прашања во врска со Приедор. Друга насока е дискриминацијата, говорот на омраза и злосторства извршени од омраза, каде што се претежно ориентирани кон малцинските групи и особен фокус е ставен на ЛГБТ популацијата. Третата стратешка насока е од областа на културата или организација на активности за младите преку повеќе алтернативен пристап кон културата и промоција на непозната културна сцена. ”

” Предавници на својот народ ”
Поведување на расправа на ” тешки ” теми е особено тешко во малите градови, како што се Приедор. Се должи на фактот дека тие се справат со проблемите во однос на минатото и воените случувања во овој дел од Босна и Херцеговина, активисти на Kварт често беа предмет на закани и заплашувања. Ќулибрк нагласува дека  е тешко да се биде брендиран како ” српска ”, организација која се занимава со ” босански и хрватски прашања ”. ” Kварт има отворено   доста тешки теми во Приедор. Здружението на воени затвореници, Здружение на жени од Приедор, Извор, итн. се здруженија кои се етикетирани како босански здруженија. Kварт е признат од страна на локалната заедница како српско здружение што се занимава со соочување со минатото и теми поврзани со убиени цивили во Приедор. Кога зборуваме за  цивилното население кое беше убиено, тие биле претежно босански и хрватски цивили. Во извесна смисла, ние, односно Kварт како организација и ние како поединци, сме етикетирани  како предавници, како не-срби, предавници на српскиот народ, итн. Од друга страна, никој од нас  воопшто не ја декларира етничката припадност , и ние најмногу го користиме  етничкиот идентитет за политички цели,  навистина го користиме за да манипулираме, со цел да постигнеме нешто, да се сметаме за сериозни и релевантни во нашите акции. ” Kварт е особено активен, како дел од иницијативата “Јер ми се тиче ” (Затоа што ме засега) која се однесува на прашања во врска со соочување со минатото во Приедор, и најпознатата активност е одбележувањето на Меѓународниот ден на бели траки, 31 мај.

” Еден од организаторите на Денот на бели траки е и извршен директор на Kварт, Горан Зориќ и ние автоматски бевме идентификувани како некој кој прави најмногу во однос на ова прашање, и тоа беше поентата, кога првите проблеми поврзани со нашите активности и критики започнаа. Понекогаш, дури имаше и сериозни закани и обиди за физички напади, но во текот на изминатиот период, тоа се смени. Претпоставувам дека тоа е, исто така,  моментот на прифаќање на фактот дека ние сме тука и започнуваме  расправа по одделни прашања. Во текот на последните шест месеци не сме биле премногу изложени на критики од јавноста. И јас не знам дали причината за тоа е фактот дека тие навистина се навикнаа  или можеби  дека ние  веќе не работиме со ист интензитет како и досега ”, вели Ќулибрк.

Еден од најважните фактори за успешна работа и постигнување на резултати на една невладина организација е континуирано учење, одење во различни работилници, семинари или конференции. Ќулибрк смета дека е многу важно организациите да не се базираат на идејата ” дека тие знаат се ”, и да се прилично активни кога станува збор за стекнување на нови знаења. ” Ние сите имаме посетено различни обуки и сме биле подготвени да учиме, да се здобиеме со знаења и вештини, се што ни беше потребно за нашата претходна работа. Ова го гледам како предност за нашите сегашни активности, исто како што можеме да го пренесеме знаењето и вештините  на некои помлади луѓе кои почнуваат да учествуваат. Повеќето организации  тргнуваат со ставот дека дека знаат сè, и тие не се подготвени да инвестираат одредено време за изградба на нови капацитети. Ние искрено имаме континуирана потреба за градење на капацитетите,  и константно посетуваме разни обуки, семинари, работилници, конференции и  ја знаеме важноста на сето тоа. ”

Борци за правата на ЛГБТ популацијата
Друга тема на која членовите на Kварт би сакале да се фокусираат  повеќе во наредниот период се правата на ЛГБТ популацијата. Иако организацијата нема организирано никакви конкретни активности на ова поле досега, постои желба за Kварт стратешки да се фокусира на прашањата на ЛГБТ заедницата. ” Со оглед на фактот дека членовите на Kварт исто така, вклучуваат членови на ЛГБТ популацијата, беше нормално да почне да се занимава со овие прашања. Ние не организираме директни активности во однос на оваа популација, но се започна од моментот кога градоначалникот на Приедор го прогласи јавниот собир за одбележување на 31 мај во 2013 година да се биде геј парада. Уште од тогаш ние исто така,  размислуваме за начинот на кој ние би можеле да станеме сериозно инволвирани во ЛГБТ прашања. Се планира во наредниот период Kварт да се фокусира повеќе на оваа тема. Досега,  активностите најмногу инволвираа соработка со организации од регионот, како што е  Сараево Опен Центар, Oквирr и здружението Квир Активиста од Бања Лука. ”

Родители им забрануваат на своите деца да одат на Kварт
” Во моментов  главниот тим на Kварт се состои од четири лица, тоа се луѓе кои се дел од организацијата и тие најчесто ги извршуваат активностите секојдневно. Внатрешниот тим на Кварт се состои од десетина лица кои доаѓаат во организацијата на неделна основа и  учествуваат во некои активности, но  најширокиот круг се состои од можеби триесет лица,  на кои можеме да се потпреме дека ќе учествуваат и ќе бидат активни во различни активности. Луѓе се приклучуваат во Kварт најчесто спонтано, затоа што се занимаваме со некои работи кои не се дел од овој тренд. Имавме многу ситуации каде што родителите им забрануваа на некои од нашите членови да дојдат во Kварт, особено како резултат на оваа изложеност и проблемите со кои тие би можеле да имаат, ако тие се признати како членови на здружението. Успеавме да ги надминеме ваквите проблеми на различни начини. Сега најчесто има таков мит дека ако вие сте дел од Kварт, никогаш нема да се вработите. Бидејќи ова е мал град, ги познаваме скоро сите и веќе сфативме дека тоа не е навистина така и дека  не е толку страшно да се биде активист и да се започне дискусија за ваквите прашања. Многу поважно е да се почне дискутирање на одредени важни прашања  отколку да се има страв од тоа  дека нема да се добие работа што во секој случај  е тешко да се добие, освен ако не сте член на некоја политичка партија. ”