“Një shërbim për paqen”, ushtarakët e NATO-s kujtojnë intervenimin humanitar të vitit 1999 në Kosovë. Pak nga ajo që në vitin 1999 ishte pjesë e vendimeve, urdhrave dhe operacioneve ajrore të NATO-s mbi ish Jugosllavinë është ndalur në kohë për t’u bërë pjesë e muzeve ushtarake të shteteve- forcat e të cilave ishin pjesë e intervenimit. Ajo që dikur shfaqej […]

Hulumtimi zbuloi disa modele të përsëritura që kanë të bëjnë me aktivitetet përkujtimore lidhur me konfliktin e vitit 2001 në Maqedoni. Modelet dominuese përfshinin përkujtimet e forcave të sigurimit të shtetit, përkujtimet e kryengritësve, përvjetorët e MKO-së dhe përkujtimet e viktimave civile në shtet. Në këtë tekst do të fokusohem tek i dyti, duke ofruar koordinatat dhe kontekstet kryesore të […]

Konflikti i armatosur i vitit 2001 në Republikën e Maqedonisë – Republika e Maqedonisë së Veriut që nga viti 2019 – ndërmjet forcave të sigurisë shtetërore dhe kryengritësve shqiptarë etnikë e solli shtetin në prag të një lufte civile të përgjithshme dhe sot shihet si përshkallëzimi i fundit i dhunshëm që ka të bëjë me luftërat jugosllave të viteve 1990. […]

Reflexion faite (të vështruarit e kaluarës) është formulë e lehtë diskursive për një problem mjaft kompleks. Por në gjithë këtë parashtrim të reduktuar në shikim të parë, fshehët edhe zgjidhja e kësaj nyje konceptuale. Vështrimi në të kaluarën hapë derën e dy koncepteve qendrore të këtij cikli të artikujve e ato janë: kujtesa dhe historia. Këtë koncepte nuk do ti […]

Të paktë e të panjohur; çfarë përfaqësojnë memorialet e intervenimit humanitar të asaj kohe të ndërtuara në Kosovë?Përderisa arkitektura memorializuese po ndryshon nga historia e dhunës te personifikimi i paqes, objektet që kujtojnë ndërhyrjen humanitare të NATO-s po bëhen një bllok ndërtimi i identiteteve të pasluftës, duke vazhduar të kontribuojnë në diskutimin për kujtesën.Një çerekshekull më vonë, kujtesa për fushatën […]

Xho Berri, vajza e një deputeti britanik që u vra në sulmin e IRA-s në vitin 1984, dhe autori i krimit, Patrik Megi, janë bërë miq që nga viti 2000 kur ata vendosën të ballafaqohen me të kaluarën e tyre të hidhur dhe të angazhohen në pajtim. Të ulur në një tavolinë të vogël të një restoranti në Prishtinë, Xho […]

Rinia e pasluftës në rajonin e Drenicës në Kosovë është rritur në një kontekst të veçantë dhe kompleks të formësuar pas pasojave të konfliktit dhe luftës. Duke u rritur nën hijen e Luftës së Kosovës në vitet 1998/1999, këta individë kanë qenë dëshmitarë të efekteve jetëgjata të konfliktit mbi familjet e tyre, komunitetet dhe rajonin në përgjithësi. Pavarësisht përparimit të […]

Nexhmija Selca mbyll sytë përmallshëm dhe përpiqet të gjejë fjalët për të treguar se shumica e historisë së operës dhe baletit të Kosovës është vetëm zë. Tri dekadat e para të krejt repertoarit të trupës së operës dhe baletit kosovar janë djegur dhe Selca, që është njëra nga tri balerinat e para të Kosovës, thotë se krejt çka ka mbetur […]

Hulumtuesit e tingullit dhe kompozitorët thonë se në procesin e memorializimit, tingulli mund të jetë një aleat për shoqëritë, e kaluara e së cilave është shtrembëruar apo mohuar. Për njerëzit dhe vendet, e kaluara e të cilëve shpesh është mohuar, tingulli është parë si një potencial i pasur për të dokumentuar dhe kujtuar shumëçka të tyre. Koncepti i tingullit, si […]

Muzika, emocionet dhe gëzimi në kohërat e luftës në Kosovë Konceptet e luftës dhe gëzimit mund të duken pothuajse të papërputhshme. Nga njëra anë, ka çaste dhune, zhvendosjeje dhe traume, ndërsa nga ana tjetër, ekzistojnë gëzimi dhe emocionet pozitive. Mirëpo, përvojat individuale gjatë kohës së luftës kanë aspekte të shumta dhe jo çdo emocion i përjetuar gjatë luftës duhet të […]

Muzika në kulturën e kujtesës së kohërave të luftës në Kosovë Muzika mund të shërbejë si burim i rëndësishëm emocional për njerëzit dhe të krijojë ndjesinë e komunitetit. Për më tepër, ajo ka potencialin që të shpërqendrojë nga realitetet dhe të frymëzojë entuziazëm kolektiv. Gjatë kohërave të luftës, krahas funksioneve të veta politike dhe ushtarake, muzika mund të marrë edhe […]

Disa shembuj të muzealizimit të përkohshëm “të përhershëm” Nga Blerta Hoçia Pjesën e parë mund ta lexoni këtu. Ashtu sikurse në rrëfimin zyrtar të shtetit, edhe në atë jozyrtar ka një prevalencë të rrëfimit të heronjve dhe të luftës, megjithatë këtu – ndryshe nga rrëfimi institucional – kanë zënë vend edhe rrëfime të tjera, të lindura spontanisht nga nevoja, ndoshta për […]