Во воведот на ова специјално издание, меѓу другото, се поставува прашањето колку се сеопфатни и холистички пристапите за справување со минатото, вкоренети во процесите за пристапување во Европската Унија. За да се одговори на ова прашање, важно е да се оди подалеку од вообичаените изјави за – благо кажано – „измешаните“ резултати од политиката на условување на ЕУ во регионот, […]

Членството во Европската Унија (ЕУ), поточно интегративниот процес на Босна и Херцеговина (БХ) во ЕУ е главниот стимул за реформите, кои вклучуваат и политика на справување со минатото и наследството од минатото. Ова најмногу се однесува на транзициската правда, што е цела низа процеси кои му помагаат на општеството да ги надмине трагичните настани од минатото на начин на кој […]

Во обид да ги дефинираме особините на оваа недостижна пролет 2021 година – со бавното заминување на КОВИД-19 (дали ќе биде еднаш засекогаш?) – чувствуваме стабилен, одлучен, иако не доволно турбулентен, собир на луѓе низ Србија со исто или слично барање: „Сакаме подобар квалитет на живот!“ Овој почеток на разгранетото „еколошко востание“, независно од политичките организации е најочигледниот и најдлабокиот […]

Photos by: Sabina Hodović Во срцето на Сараево има еден вреден артефакт на колективната меморија, јавен простор кој едноставно нема минато, туку историја: Меморијалниот комплекс Враца. Се состои од меморијален парк од југословенската ера и тврдина од австро-унгарскиот период, а духот на ова место произлегува од низа настани што ја погодија локалната заедница во изминатите 130 години. Анализирајќи ја функцијата […]

Моето согледување за односот помеѓу косовските кина, јавните простори, ангажманот на заедницата и справувањето со минатото се заснова на моето континуирано искуство со процесот на заживување на поранешно кино и градење на современа културна институција вклучена во експериментални и уметнички форми на истражување на визуелната и материјална историја. Појдовната точка беше наследената кино зграда која служи делумно како архива, а […]

Во 2014 година напишав текст за Биеналето во Венеција во кој се фокусирав на читањето на историските слоеви на косовските градови и на тоа како повеќето слоеви создадоа сложен резултат на историски, социјални околности, па дури и на политички системи. Не ми беше тешко да ги идентификувам јасните траги од секој период. Јасно се гледа волјата на императорот Јустинијан, кој […]

После кажанoто „Збогум“и драматичното поентирање во првиот дел,  тешко е да се заклучи дека тоа е се што можеме да кажеме за урбанизмот кој не го почитува минатото во главниот македонски град, Скопје.  Приказната за Скопје е  секако и поголема и покомлицирана и за истата ќе треба во повеќе наврати да се говори. Градот чија кратка историја ја споменав во […]

Photos by: Adela Jusić Описот на фашизмот од Бенедето Кроче како „современа морална болест“ може да послужи како појдовна точка за размислување за феноменот на масовно подигнување на ревизионистички, негационистички и клерикално-фашистички споменици низ цела Босна и Херцеговина. Овие споменици се чини дека ја меморализираат сегашноста наспрема минатото. Нивната намера е да ги импресионираат или заплашат посетителите. Во образовно-патријархална смисла, […]

Скопје е значен културно-историски  центар на сопственото географско опкружување низ вековите. Неговиот раст и значење биле непрекинати сè до неговиот зенит, кога градот бил пеплосан од страна на австрискиот генерал Пиколомини во 1689 година, што го исфрла од траекторијата на развој.  Во тоа време, се вели за Скопје дека  бил град со големина колку Прага, имал поплочени улици со бела […]

1 Архитектура и/или револуција? Потрагата по одговори на ова сложено прашање ги постави темелите на модерната архитектура. Како една од најголемите дилеми на 20 век, се размислуваше за луцидни идеи за социјалната улога на архитектурата и за нејзиното фундаментално влијание врз мажот и жената како индивидуи и врз човештвото како целина. И како уметност и како пракса, „модерната архитектура“ ги […]