Foto: Jasmina Spasić Qytetarët e Serbisë shoqërojnë Tetorin, muajin e dhjetë të vitit, me përvjetorin e çlirimit të kryeqytetit të tyre në Luftën e Dytë Botërore. Clirimi i Beogradit, më 20 tetor 1944 i dha fund okupimit gjerman 12-ditor të kryeqytetit të Jugosllavisë, të cilin e luftuan njësi të Ushtrisë Clirimtare Kombëtare (Partizanët Jugosllavë) dhe Ushtria e Kuqe. Në betejën […]

Si merreni me diçka që nuk e keni bërë apo keni pasur ndonjë ndikim? Pse të diskutoni tema që nuk ju shqetësojnë? Pse të shikoni filma të vendosur në të kaluarën problematike? Kam marrë pyetje si këto ndërsa shkova në Programin Ballafaqimi me të kaluarën (DwP), i cili ishte pjesë e Festivalit të Filmit në Sarajevë të këtij viti. Festivali […]

Një pasdite të ngrohtë gushti në mes të edicionit të 25-të të Festivalit të Filmit të Sarajevës, në një sallë konferencash pa dritë natyrale, mbushur me karrige të ngjashme me bangat shkollore dhe me një grup të rinjsh nga rajoni që merrnin pjesë në Programin e Ballafaqimit me të Kaluarën [L1]. Mendova se nuk do të kishte diskutime, sepse nga […]

”Pashë një ëndërr me Nerminin tim…”, thotë një nënë nga Srebrenica, Saliha Osmanoviq, teksa jemi ulur në dhomën e fëmijëve të saj të vdekur, që nuk ka ndryshuar aspak.   Fshati Dobrak gjendet rreth një orë largm me makinë nga Srebrenica dhe rruga për në fshat kërkon ca kohë. Makina ecën nëpër rrugë të vjetëruara, nëpër kodra të gjelbra, rrethuar […]

Është mbrëmje e të shtunës, 23 prill 2016 në kafe-klubin A3 në Knin dhe të rinjtë po mbushin lokalin. Po ia nis koncerti i grupit Darkwood nga Sinji. Erdha në Knin para disa ditësh me qëllim që të shmangia përvjetorin e Oluja-s. Jemi ulur bashkë me 48-vjeçarin vendas, tashmë të ndjerin Dragan Babiq, i cili vjen rregullisht në të gjitha […]

Më 28 qershor 2018, me propozim të Qeverisë, Kuvendi Kombëtar i Serbisë në mënyrë simbolike nxori Ligjin për Memorializimin e Luftës. Ligji parasheh dispozita ligjore që rregullojnë memorializimin e historisë së luftës në Republikën e Serbisë, nga Lufta e Parë Ballkanike deri në konfliktin më të fundit në Kosovë (1912-1999). Në 40 vitet e fundit, narrativa shtetërore ka standardizuar tre […]

Arkitektura e memorialeve të pasluftës në Ballkan mund të përshkruhet si kujtesë selektive në formë materiale: ajo kryesisht pasqyron perspektivën mono-kombëtare të ngjarjes që memorizon që është agjenti aktiv për thellimin e ndasive dhe ngecjen e procesit të pajtimit. Deri në vitin 2016 ka patur 2,100 memoriale të regjistruara për viktimat civile ose ushtarët nga lufta e fundit në Bosnje […]

Photo credit: YIHR Cili është dallimi i saktë ndërmjet së kaluarës, së tashmes dhe së ardhmes? Ndoshta shumë prej nesh do të argumentonin se përgjigja e kësaj pyetjeje është e qartë – koha para çastit ku jetojmë, qoftë ajo kohë një sekondë apo mijëra vjet më parë, është e kaluara; ky çast, është e tashmja; dhe çkado që vjen pas […]

Në shumicën e vendeve të Evropës Lindore, arkitektura e periudhës së socializmit karakterizohej nga ngritja e monumenteve si përzierje e nacionalizmit dhe socializmit. Pothuajse çdp vend i kampit socialist ka patur “Nënën”[1] e vet, të përjetësuar me krenari në bronz: nga Ukraina dhe Gjerogjia, deri në Armeni, Rusi dhe në Shqipëri. Këto monumente paraqesin një grua anonime[2], mishërim i tipareve […]

Ka pasur, ka dhe do të ketë lajme të rreme. Ato nuk janë diçka e re, egzistojnë që kur egzistojnë dhe lajmet e vërteta. Por mënyrat dhe metodat me anë të së cilave ato prodhohen dhe përhapen janë të reja. Shkathtësitë bashkëkohore të komunikimit, teknologjia e avancuar, hovi i rrjeteve sociale dhe rritje  vazhdueshme e numrit të përdoruesve të tyre, […]

Mund të ketë kohëra më të bukura, por kjo është e jona – Zhan-Pol Sartri Po ëndërroja veten kur isha i vogël me shall të kuq rreth qafës dhe mbaja një stafetë për shokun Tito. Qendra tregtare e kaltër Sarajka në vend të BBI, që është e vetmja gjë që mbaj mend nga koha para luftës. Mbaj mend se hëngra akullore […]