Изданието на Балкански.перспективи „Што ако му се дадеше шанса на Мирот?“ ги става во центарот на вниманието оние поединци и организации кои застанаа против военото подбуцнување, идеализирањето на насилството и националистичката политика во последните децении. Балкански.перспективи дава простор за навраќање на овие разновидни движења и нивните заеднички основи, а со тоа има цел да се осврне на важноста на мировните и антивоените движења во Југославија. Во исто време, сакаме и да оддадеме почит на нивното наследство во моменталниот активизам и социјалните движења. Силно веруваме дека искуствата со антивоените и мировните движења во (пост)југословенски контекст одѕвонуваат во сегашните форми на протест и активизам на граѓанското општество во регионот бидејќи овие иницијативи „не се појавија во политички вакуум. Туку, разните (пост)југословенски антивоени активизми присвојуваа и ги развиваа заспаните социјални мрежи создадени преку студентскиот, феминистичкиот и еколошкиот ангажман во социјалистичка Југославија. Антивоените активизми, пак, служеа како платформи за генерирање на социјален и материјален капитал што овозможи формирање на денешните организации посветени на заштитата на човековите права на просторот на поранешна Југославија.“[2]

Шеснаесеттото издание на Балкански.перспективи конкретно ја нагласува улогата на жените во мировните и антивоените движења при распадот на Југославија. Статиите на Иго Рoгова и Линда Гусиа ја истакнуваат честопати заборавената улога на активизмот на жените и женските протести на Косово во 90-тите години на минатиот век и ја следат релевантната улога на жените во борбата за мир на Косово. Во исто време, Наѓа Духачек и Даша Духачек се зафаќаат со истражување на тоа зошто жените играле толку клучна улога во антивоеното движење во Србија во 90-тите години на минатиот век. Наум Трајановски анализира како Северна Македонија станала „оаза на мирот“ во насилното распаѓање на Југославија и зошто тоа претставува амбивалентен поим. Концертот „Јутел за мир“ во концертната сала „Зетра“ во Сараево во 1991 година е добро документиран настан на антивоен протест, но Јелена Јевѓениќ и Мишо Видовиќ нè водат на уште еден важен антивоен протест на концертот „Јутел за мир“, во Бања Лука, истата година. Суада Капиќ и Никола Мокровиќ елаборираат како наследството на граѓанските отпори во Босна и во Хрватска од 90-тите години на минатиот век сè уште игра важна улога во спротивставувањето на национализмот, преку поддршка на одржливата форма на мир и преку придонес во изнаоѓањето соодветни стратегии за справување со минатото.

Покрај напишаните статии, уредничкиот тим на Балкански.перспективи воведува и нов формат: подкасти на Балкански.перспективи со интервјуа, дискусии и размислувања за актуелната тема на антивоените и мировните движења во (пост)југословенски контекст. За повеќе информации посетете ја веб-страницата www.dwp-balkan.org. Сакаме да им се заблагодариме на сите наши партнери, на продукцискиот тим зад и пред микрофоните и на нашите гости на подкастите. Во Северна Македонија им се заблагодаруваме на Радио МОФ, на Јасмина Јакимова и Наум Трајановски. Во Босна и Херцеговина им се заблагодаруваме на медиумската платформа „Нараториум“, на Ѓорѓе Крајишник и Јадранка Миличевиќ од Фондацијата ЦУРЕ. Во Косово им се заблагодаруваме на тимот на Радио ТИЛЛТ, на Маригона Шабиу од Младинската инцијатива за човекови права на Косово и на Сербезе Хаџиај. Во Србија им се заблагодаруваме на радиоемисијата „Женергија на радиоапарат“, на  Зои Гудовиќ, Сташа Зајовиќ, Драган Протиќ, (Прота Шкарт) Наташа Кандиќ и Никола Баровиќ.

Во името на уредничкиот тим на Балкански.перспективи се надевам дека подготвивме интересно четиво и содржински аудиоматеријали.

Александар Војвода

главен и одговорен уредник

[1] https://ratusrbiji.rs/en/https-ratusrbiji-rs-en-srdan-gojkovic-gile-founder-and-frontman-of-elektricni-orgazam-for-remarker-about-the-rimtutituki-project/

[2] Билиќ, Бојан (2012): Се боревме за воздух, стр. 19 [Bilić, Bojan (2012): We were gasping for Air, p. 19]