Hyrja në këtë numër special kërkonte të dinte, ndër të tjera, se sa gjithëpërfshirëse dhe tërësore janë qasjet e ballafaqimit me të kaluarën që janë pjesë e Proceseve të Anëtarësimit në Bashkimin Evropian. Për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje, është me rëndësi që të shkohet përtej deklaratave të zakonshme për, thënë butësisht, rezultatet “e përziera” të politikave kushtëzuese […]

Anëtarësimi në Bashkimin Evropian (BE), apo më saktë, procesi i integrimit të Bosnje e Hercegovinës (BH) në BE është shtytësi kryesor për reforma, që përfshijnë edhe politikat e ballafaqimit me të kaluarën dhe trashëgiminë nga e kaluara. Kjo kryesisht nënkupton drejtësinë tranzicionale, që është një varg i tërë me procese që i ndihmojnë shoqërisë t’i kapërcejë ngjarjet[…]

Padyshim, stereotipet dhe paragjykimet ende formësojnë sjelljet tona dhe vendimet që marrim. Ligjërimet e të “tjerëve” dhe kultura e aktiviteteve separatiste nuk janë në interes të të rinjve, të shtetit apo të agjentëve të tjerë që, për vite me radhë tashmë, kanë investuar në rrugën evropiane për Bosnje e Hercegovinën. Është barrë e konsiderueshme për dialog të[…]

Në përpjekje për të përkufizuar tiparet e kësaj pranvere të pakapshme të vitit 2021 – largimi i ngadaltë i COVID-19 (a do të largohet përgjithnjë?) – shohim një grumbullim të qëndrueshëm, të vendosur, edhe pse jo mjaftueshëm të trazuar, të njerëzve kudo në Serbi, që kanë kërkesën e njëjtë ose të ngjashme: “Duam cilësi më të mirë[…]

Photos by: Sabina Hodović Në zemër të Sarajevës gjendet një artefakt i çmuar i kujtesës kolektive: një hapësirë publike që nuk ka thjesht një të kaluar, por edhe një histori. Ky është Kompleksi Memorial i Vracës. Ai përbëhet nga parku memorial që nga koha e Jugosllavisë dhe nga një kala e periudhës austro-hungareze. Shpirti i këtij vendi[…]

Reflektimi im për marrëdhënien ndërmjet kinemave, hapësirave publike, angazhimit të komunitetit dhe ballafaqimit me të kaluarën në Kosovë mbështetet mbi përvojën time të vazhdueshme me procesin e ringjalljes së ish-kinemave dhe ndërtimit të një institucioni kulturor bashkëkohor të përfshirë në forma eksperimentale dhe artistike të hulumtimit të historisë pamore dhe materiale. Pikënisje ka qenë një ndërtesë e[…]

Në vitin 2014 kam shkruar një tekst për Bienalen e Venecias me fokus tek leximi i shtresave historike të qyteteve kosovare se si shtresëzim u krijua si rezultat kompleks i rrethanave historike, shoqërore e deri sistemeve politike. Nuk e kisha vështirë t’i identifikoja gjurmët e pastra të secilës periudhë. Vullneti i Perandorit Justinian që, përmes shkëlqimit të[…]

Pasi thamë “mirupafshim” dhe pas përfundimit dramatik të pjesës së parë, është e vështirë të arrihet në konkluzionin se kjo është krejt çka mund të themi për urbanizmin që nuk respekton të kaluarën në kryeqytetin maqedonas, Shkup. Historia e Shkupit sigurisht që është më e zgjeruar dhe më e ndërlikuar dhe duhet të rrëfehet në shumë raste.[…]

Photos by: Adela Jusić Përshkrimi i fashizmit nga Benedeto Kroçe si “sëmundje morale bashkëkohore” mund të shërbejë si pikënisja për të reflektuar rreth dukurisë së ngritjes masive të monumenteve revizioniste, negacioniste dhe kleriko-fashiste kudo nëpër Bosnje e Hercegovinë. Këto monumente duket se memorializojnë të tashmen në vend se të kaluarën. Qëllimi i tyre është t’i impresionojë ose[…]

Gjatë shekujve, Shkupi ka qenë një qendër e rëndësishme kulturore dhe historike brenda hapësirës së vet gjeografike. Rritja dhe rëndësia e tij vazhdoi me ritme të pandërprera deri sa arriti pikun e vet, kur qyteti u rrafshua me tokën nga gjenerali austriak Pikolomini në vitin 1689, duke e nxjerrë qytetin nga trajektorja e zhvillimit. Thuhej se në[…]