Kultura pop dhe ballafaqimi me të kaluarën

Ky numër i revistës Balkan.Perspectives shqyrton një fushë të gjerë dhe të larmishme: kulturën pop dhe ballafaqimin me të kaluarën në Ballkanin Perëndimor. Nga njëra anë, ky numër shtjellon lidhjet e dukshme dhe ato të padukshme ndërmjet kulturës pop, produkteve të ndryshme dhe aktorëve të saj nëpër periudha të ndryshme, fushat e ndryshme të ballafaqimit me të kaluarën dhe luftërat në rajonin e Ballkanit Perëndimor në vitet 1990-të dhe në fillim të viteve 2000. Kështu, ekipi redaktues e pranon se kultura pop ka ofruar dhe, në disa kontekste, ende ofron, një platformë për normalizimin e ideologjive nacionaliste, të njëanshme dhe autoritariane dhe, në mënyrë ambivalente, na lidh në të njëjtën kohë nëpërmjes muzikës, shfaqjeve teatrore, filmave apo serive televizive.

[expander_maker id=”2″ more=”Read more” less=”Read less”]

Vesna Andree Zaimoviq shkruan për këtë numër “afërsia muzikore [Sidoqoftë, artikujt në këtë numër të Balkan.Perspectives mbulojnë edhe produkte të tjera të kulturës pop] është mjet i fuqishëm i identifikimit dhe lidhjes me kolektiven. Produktet kulturore shpeshherë përdoren për të afirmuar përkatësinë në një komb, si një kolektiv masiv që promovohet fuqishëm në vendet të cilat kanë dalë pas shpërbërjes së Jugosllavisë”.

Nga ana tjetër, ky numër përfshin edhe konsiderata se si kultura pop mundëson reflektimin për plagët që ka shkaktuar shpërbërja e dhunshme e Jugosllavisë në rajon, në nivel individual dhe kolektiv. Në kontributin e saj, Aurela Kadriu perifrazon Bertold Brehtin “Në kohëra të errëta i këndojmë kohërave të errëta”. Pra, ne synojmë që me këtë përmbledhje të diskutimeve, artikujve dhe podkasteve të kuptojmë se si formatat aktuale të argëtimit, referencat kulturore, kënga dhe shakatë janë ngulitur thellë në traumat e atyre kohërave të errëta. Në të njëjtën kohë, produktet e kulturës pop mund të na japin hapësirën për diskutime dhe shtjellime të së ardhmes së përbashkët paqësore duke iu kundërvënë prirjeve autoritariane, reversioniste dhe nacionaliste në rajon.

Kemi kënaqësinë t’ju ftojmë ta eksploroni numrin e 23-të të revistës Balkan.Perspectives për kulturën pop dhe ballafaqimin me të kaluarën në Ballkanin Perëndimor. Nga Bosnja e Hercegovina, Mirza Skenderagiq shkruan se si filmat janë pjesë e procesit të ballafaqimit me të kaluarën, ndërsa Vesna Andree Zaimoviq shqyrton zhanrin muzikor “muzikë vendore” dhe si ai përfaqësohet në shërbimet në internet si Spotify dhe YouTube. Kontributet nga Kosova përfshijnë intervistën e Latif Mustafës me Shkëlzen Maliqin, ky i fundit ka qenë kuratori i ekspozitës “Përtej” të vitit 1997 që prezantonte artin bashkëkohor nga Kosova në Beograd. Aurela Kadriu shkruan në artikullin e saj rreth ndikimit që kompania e pavarur e produksionit LABIA ka mbi formatet aktuale të argëtimit në Kosovë. Nga Maqedonia e Veriut kemi dy artikuj që merren me paramendimet dhe paragjykimet në kontekstin e TV-së, muzikës, teatrit dhe kinematografisë. Në një intervistë me Dragana Guninin, shtjellojmë çështje të paragjykimit nga e kaluara nëpërmjet TV, teatrit dhe muzikës. Toni Cifrovski shkruan për temën e diversitetit seksual në Maqedoninë e Veriut dhe se si rolet gjinore shtjellohen në industrinë e kulturës pop maqedonase. Nga Serbia kemi një kontribut nga Milena Kvapili e cila shtjellon seritë televizive jugosllave dhe perceptimin e tyre në kohërat e pas-Jugosllavisë. Tomisllav Markoviqi shtjellon këngën “Ora është vetëm 12” nga grupi i vallëzimit E.T. (Electro team) nga Zagrebi dhe se si ajo këngë u bë hit në Serbi në vitin 1993.

Për ju kemi edhe serinë e re të podkasteve të Balkan.Perspectives. Si zakonisht, podkastet mund t’i dëgjoni dhe shkarkoni nga uebfaqja jonë www.dwp-balkan.org ose nga shërbimi juaj i preferuar në internet si Spotify, Google Podcast ose Apple Podcast. Dëshirojmë t’i falenderojmë partnerët tanë, ekipin e produksionit prapa dhe para mikrofonëve dhe të ftuarit tanë që kanë kontribuar në podkaste. Në Bosnje dhe Hercegovinë falenderojmë Gjorgje Krajishnikun, Marija Simaniq Arnautoviqin dhe Minel Abazin. Në Kosovë, falenderojmë Latif Mustafën nga Sbunker dhe Shkëlzen Maliqin. Në Maqedoninë e Veriut falenderojmë Radio MOF dhe Erzana Berishën. Në Serbi, falenderojmë Liceulice dhe Bojan Marjanovic, si dhe Milena Kvapil.

Ekipi redaktues i Balkan.Perspectives ju uron lexim dhe dëgjim të këndshëm.

Në emër të ekipit redaktues të Balkan.Perspectives.

Alexander Vojvoda

Kryeredaktor

[/expander_maker]